Inleiding
Mediation leidt vaak tot een oplossing. Regelmatig wordt een slagingspercentage van 80% of zelfs nog hoger genoemd. Ook in de gevallen waarin geen oplossing wordt bereikt, wil dat echter niet zeggen dat mediation is mislukt. In de meeste gevallen geldt ook dan dat partijen toch iets hebben bereikt. Duidelijkheid over wat er speelt, wat de ander echt wil, wat het echte onderwerp van geschil is en soms zelfs: wat jijzelf nodig hebt om dit achter je te kunnen laten. Het is altijd een stap in het proces. Een mislukte mediation bestaat dan ook niet. Dat zal ik hieronder toelichten.
Mediation brengt altijd wat
Wat doet een mediator? Wanneer de mediator een verzoek tot mediation ontvangt, zal de mediator eerst intakegesprekken voeren met de partijen. In dergelijke gesprekken schetsen de partijen de achtergrond van de kwestie en lichten zij toe wat voor hen belangrijk is om tot een oplossing te komen. Dit gesprek dwingt tot nadenken over wat deze partij nu echt dwarszit, echt belangrijk vindt en wat het doel is van de mediation voor deze partij.
Tijdens de gezamenlijke mediationbijeenkomst spreekt de mediator daarover verder met beide partijen. Partijen zullen meer vertellen over de kwestie, zullen de andere partij uitleggen waarom de kwestie hen zo raakt en wat voor hen belangrijk is bij het bereiken van een oplossing. Dit is informatie die de andere partij vaak nog niet heeft. Het komt regelmatig voor dat partijen elkaar al lange tijd niet gesproken hebben en onduidelijk is (geworden) wat de andere partij echt wil, soms zelfs waar het verkeerd is gegaan. Door de interventies van de mediator zullen de belangen, wensen en behoeften van de partijen op tafel komen. Op basis hiervan wordt gekeken naar mogelijke oplossingen en wordt daarover onderhandeld. Meestal leidt dit zoals gezegd tot een oplossing van de kwestie, soms niet.
Door de gesprekken onder begeleiding van de mediator, komt veel waardevolle informatie op tafel. Partijen krijgen een duidelijker beeld van het conflict, hun rol daarin, de alternatieven en de oplossingsmogelijkheden. Zij maken – vaak voor het eerst – een inschatting van de gevolgen als geen oplossing wordt bereikt; wat betekent dat? Gaan we dan echt procederen over deze kwestie? Hoe liggen de kansen? Zij maken ook een inschatting van tijd en kosten van juridische procedures. En schatten vaak realistischer hun kansen in nu zij ook weten wat de andere partij aan argumenten heeft. Dit alles kan waardevolle informatie zijn voor een vervolgstap. Het mediationtraject geeft dan ook inzicht, inzicht dat partijen vaak daarvoor nog niet hadden.
Een mislukte mediation bestaat niet
Het inzicht dat een mediation beide partijen geeft, is voor hen waardevolle informatie voor de te nemen vervolgstappen. Daarom zal een mediator zeggen: een mislukte mediation bestaat niet.